Atina Okulu resmi ile meşhur Raphael Odaları, Haritalar Galerisi’nden sonra yer almaktadır. Odalar Rönesans’ın dehası Raphael tarafından öldüğü 1520 yılına dek boyanmış; kalan eksiklikler öğrencileri ve çırakları tarafından tamamlamıştır.
Odaları yaptıran Papa olan İkinci Julius, kendisinden önce görev alan Papa Alexander’ın kullandığı Borgia dairelerini kullanmak istemiyordu. Adı yolsuzluk ve fuhuş ile anılan Borgia ailesinin kaldığı odalar kapatıldı. Aynı zamanda Papa Julius, Borgia dairelerinden sanat anlamında daha üstün bir alan oluşturmak istiyordu. Bu nedenle birinci katta yer alan Borgia dairelerinin neredeyse tam üstünde kendi odalarını yaptırdı.
O dönem çok genç ancak çok yetenekli olan Raphael bu dairelerin dizaynında görevlendirildi. Raphael’in görevi 1509 yılında başladı. Papa Julius 1513 yılında dördüncü oda tamamlanamadan öldü. Ancak Julius’un halefi olan Papa Leo Raphael’le çalışmaya devam etti. Raphael neredeyse 11 yıl bu odalardaki duvar resimlerinin boyanması için çalışmış ve 1520 yılında genç yaşta ölmüştür. Raphael’in ölümünden sonra kalan eksiklikleri ve resimleri öğrencileri ve çırakları onun çizimlerine dayanarak tamamlamıştır.
Raphael odaları dört bölümden oluşmaktadır. Şimdi bu bölümleri inceleyelim:
İmparator Konstantin Salonu (Sala di Costantino)
Vatikan Müzeleri ziyaret planına göre bu odayı ilk olarak ziyaret edeceksiniz. Odanın kullanım maksadı kabul ve resmi törenlerdir. Konstantin Salonu Raphael’in tamamlayamadığı odadır. Ölümünün ardından 1520-1524 yılları arasında öğrencileri tarafından onun çizimlerine dayalı olarak tamamlanmıştır.
Oda adını ilk hristiyan imparator olan, İstanbul şehrini kuran ve Bizans İmparatorluğu’nun temelini atan İmparator Büyük Konstantin’den almaktadır. Konstantin, selefi Maxentius’u Roma yakınlarındaki Milvian köprüsünde yenerek mutlak hakim olmuş, iktidarının ardından hristiyanlığa geçiş süreci yaşanmıştır. İşte bu odada hristiyanlığa geçiş sürecindeki olaylar tasvir edilmiştir.
İlk ele alacağımız eser “Vision of Cross – Haç Vizyonu” Efsaneye göre Konstantin M.S. 312 yılında Maxentius ile savaşmadan önce gökyüzünde bir haç işareti ve ardından da İsa’yı rüyasında görmüştür. Ertesi gün Roma yakınlarında Milvian köprüsünde sonuçlanan savaşta Konstantin Maxentius’u mağlup etmiş; Roma’ya yenik imparatorun kesik başı ile girmiştir.
İkinci eser Konstantin’in yukarıda bahsettiğimiz Milvian Köprüsü’ndeki zaferini anlatmaktadır. Bu galibiyet aynı zamanda paganizmin bitişi hristiyanlığın Roma’nın yeni dini olması anlamına gelmiştir.
Üçüncü eser Konstantin’in Papa Sylvester önünde diz çökerek vaftiz edilmesini tasvir etmektedir. Dördüncü eser ise Roma’nın bağışlanmasıdır. Vaftizde olduğu gibi Konstantin burada diz çökerek Papa’ya Roma şehrini sunmaktadır.
Bu eserleri inceledikten sonra eğer vaktiniz kalırsa ahşap tavandaki süslemeleri incelemenizi öneririz. Ahşap tavanda Konstantin’in pagan putları yıkışı ve bunların yerini hristiyan sembollerinin alması tasvir edilmiştir.
Heliodorus Odası (Stanza di Eliodoro)
Stanza di Eliodoro, Papa’nın özel izleyicileri için İmza odasından sonra Raphael tarafından 1512-1514 yılları arasında tasarlanmıştır. Bu odada göreceğiniz eserler şunlardır:
Dinamik bir eser olan Aziz Petrus’un kurtuluşu (bu eser aynı zamanda Raphael’in ilk gece sahnesi tasviridir), Papa Büyük Leo ve Roma’ya yürümek isteyen Hun imparatoru Attila’nın karşılaşması, Bolsena Mucizesi, Odanın adını aldığı Heliodorus’un tapınaktan çıkarılması resmi. Heliodorus eseri, Tanrı’nın Kudüs tapınağından değerli eşyaları çalmaya çalışan Heliodorus’un tapınaktan atılmasını göstermektedir. (İncil Kudüs Tapınağı’nda hırsızlık yapan Heliodorus’un üç melek tapınaktan atılması hikayesine dayanır)
Stanza della Segnatura (İmza Odası)
Oda Raphael tarafından 1508-1511 yılları arasında tamamlanmış ve Papa İkinci Julius tarafından kütüphane ve çalışma odası yani ofis olarak kullanılmıştır. Odada yer alan Atina Okulu gerek Vatikan Müzeleri’nin gerekse rönesansın en önemli sembollerinden birisidir.
Başta Atina Okulu olmak üzere bu odada 4 fresk bulunmaktadır. Bu 4 fresk Teoloji, Adalet, Felsefe ve Şiiri temsil eder. Felsefeyi temsil eden eser, Atina Okulu’dur. Odadaki fresklerin genel bileşimi, Yüksek Rönesans’ın fikrini ifade eder: Hümanizm ve Hıristiyanlığın birliği.
Atina Okulu eserinde antik çağın bilim adamlarını görebilirsiniz. Eser ilahi vahiy olmadan ulaşılabilen doğa bilimcileri ve felsefenin temsilcilerine yer vermektedir. Merkezde Platon (yaşlı figür) ve Aritoteles (genç figür) yer almaktadır. Eserdeki yaşlı figür görseli aslında Leonardo da Vinci’dir. Alcibiades, Socrates, mimariyi temsilen Bramante, matematikçi Pisagor, tarihçi Xenophon, geometride Euclid, ve Diogenes’e eserde yer verilmiştir. Eserde Raphael kendisini sağ altta, Michelangelo’yu ise en önde resmetmiştir.
Atina Okulu eseri ile ilgili detaylı incelememize Vatikan Müzesi’nde Görülmesi Gereken Eserler başlıklı yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Borgo’daki Yangın Odası (Stanza dell’Incendio del Borgo)
Oda Raphael tarafından; 1514-1517 yılları arasında yaptırılmıştır. Raphael Odaları’nın yapılmasına karar veren Julius 1513 yılında öldüğünden odalar halefi Papa 5’inci Leo’nun isteğine göre dizayn edilmiştir.
Oda’nın adını aldığı Borgo’daki yangın eseri, Papa ile aynı ismi taşıyan Papa 4’üncü Leo zamanında çıkan yangının mucize ile kontrol edilerek söndürülmesi olayını anlatır. Oda yemek odası olarak kullanılmıştır.
800 yılında Noel gecesi Aziz Petrus bazilikasında gerçekleşen Charlemagne’nin taç giymesi eseri, Kutsal Roma İmparatorluğu’nun temelini oluşturan olayı tasvir etmektedir. Bir diğer eser olan Ostia Savaşı ise Papalık ordularının Ostia’da kazandığı zaferi tasvir eder.
Raphael Odaları rehberimiz buraya kadar. Vatikan Müzesi gezi rotamızda Sistina Şapeli’ne bir adım daha yaklaştık. Raphael Odaları’ndan sonra Borgia Dairelerini inceleyeceğiz.